Osnovne informacije
O gradu
Boka Kotorska, kao jedini fjord na Mediteranu, u julu 2000. godine je uvrštena u jedan od 25 najljepših fjordova na svijetu, s tim što se ostali nalaze uglavnom u Skandinaviji. Na samom vrhu Bokokotorskog zaliva je smješten Kotor. U okolnim pećinama su nađeni tragovi ljudskog postojanja iz doba neolita u obliku različitih alatki, pribora i crteža na zidovima pećina. U antičkom dobu Ilirska plemenska država je bila prva organizovana ljudska zajednica na ovim prostorima. Krajem III veka p.n.e. počinju rimska osvajanja i od 169. god. p.n.e. ovim prostorima vlada Rim, a zatim Vizantija. Prva slovenska plemena dolaze u VII vijeku.
Prva slovenska država je bila Duklja, a zatim Zeta. Od kraja XII vijeka Kotorom vladaju članovi dinastije Nemanjića, a od 1420. godine Mletačka Republika, sve do 1797. godine kada Evropu potresaju Napoleonovi ratovi. Nakon burnog perioda od 1797-1814 godine, na ovim prostorima naizmjenično vladaju Rusi, Francuzi, Austrijanci i Crnogorci. Na Bečkom kongresu 1814. godine Kotor ulazi u sastav Austrougarske monarhije i ostaje pod vlašću Austrougarske sve do 1918. godine kada ova oblast pripada Jugoslaviji i dijeli sudbinu njenih naroda sve do danas.
Kao rijetko gdje, u Kotoru su sačuvani tragovi minulih epoha. Zbog jedinstvene mješavine različitih kulturnih uticaja, Kotor je 1979. godine upisan u spisak svjetske kulturne baštine pod zaštitom UNESCO-a. Najrazvijenije privredne grane ovdje su bile trgovina i pomorstvo. Pomorci su donosili različite proizvode iz prekomorskih zemalja i razmjenjivali ih za svoje potrepštine. Na taj način Kotor je postao jedan od značajnijih trgovačkih centara na ovom dijelu Jadrana .
Istorija grada
Kotor je među rijetkim mediteranskim gradovima koji su do danas sačuvali svoj fortifikacioni sistem. Kotorski bedemi su jedan od glavnih razloga za upis ovog grada i njegovog kulturno-istorijskog područja na Listu svjetske prirodne i kulturne baštine UNESCO, 1979. godine. Fortifikacioni sistem tvrđave i bedema nije nastao odjednom, već se razvijao vijekovima. Zidine su dugačke 4,5 km – visina na pojedinim mestima dostiže i do 20 m, a debljina im varira od 2-16 metara. Na 260 m nadmorske visine nalazi se tvrđava San Giovanni na čijoj osnovi ima tragova ilirskog doba.
Glavna gradska vrata
Danas se u Kotor može ući kroz troje gradskih vrata od kojih su glavna Morska vrata, koja potiču iz XVI vijeka. Izrađena su za vrijeme mletačkog providura Bernarda Renijera. Građena su u renesansno-baroknom stilu o čemu svjedoči stub i luk u Bunjato tehnici. Nekada se more nalazilo sve do ulaza, odnosno do samih Morskih vrata.
Vrata su okružena masivnim kamenim blokovima, a do njih su kameni stubovi takođe sastavljeni od masivnih kamenih blokova. Na desnoj strani se nalazi gotički reljef iz XV vijeka koji prikazuje Bogorodicu sa Hristom, na lijevoj strani je Sv. Tripun sa modelom grada, a na desnoj Sv. Bernard koji drži hostiju.
Pored glavnih gradskih vrata, u grad se može ući i kroz sjeverna i kroz južna gradska vrata. Sjeverna gradska vrata su znatno manja od morskih vrata. Sagrađena su u spomen neuspjelog napada na grad turskog admirala Hajrudina Barbarose 1539. godine. Južna gradska vrata ili vrata od Gurdića nisu imala samo jednu kapiju kao morska i sjeverna vrata, već čitav sistem od tri pojasa kapija iz raznih perioda gradnje.
Glavni gradski trg
Trg od oružja je ujedno i najveći gradski trg. Svoj naziv je dobio zbog činjenice da su se ovdje u mletačko doba popravljala i skladištila oružja. Na njemu se nalazi Toranj za sat, Providurova(kneževa) palata, zgrada Arsenala, Napoleonovo pozorište i Kula gradske straže.
Toranj za sat
Toranj za sat je jedan od simbola grada Kotora. Zauzima centralno mjesto na Trgu od oružja, nasuprot glavnih gradskih vrata. Toranj je nastao 1602. godine, ali se pretpostavlja da građevina nije bila završena u vrijeme zemljotresa 1667. godine, pošto se Kula tada znatno nakrivila prema zapadu i moru. Kasnije se daljim zidanjem pokušavao ispraviti ovaj nedostatak, ali se toranj nakon katastrofalnog zemljotresa 1979. godine ponovo iskrivio. Toranj za sat je građen jednim dijelom u zrelo baroknom stilu, dok sjevernu i istočnu fasadu karakteriše gotički stil.
Ispod tornja od sata nalazi se Stub srama. Jedan od načina kažnjavanja karakterističnih za Kotor je bio postavljanje okrivljenog ispred stuba srama, kako bi svi građani saznali za njegov prestup.
