Osnovne informacije
O gradu
Labeati su naseljavali područje od Skadra do današnje Podgorice. Imali su svoju tvrđavu Meteon, današnji Medun i razvijenu organizaciju života, posebno vojnu.
I Dokleati su bili nastanjeni u dolini rijeke Zete, te su, zahvaljujući plodnoj ravnici i povoljnom geografskom i saobraćajnom položaju, imali brži ekonomski uspon. Njihovo najveće naselje je bila Duklja. Grad se nalazio na oko tri kilometra sjeverozapadno od današnje Podgorice. Urbanistički, Duklja je bila prilagođena konfiguraciji terena. To je za ono doba bio veliki grad, sa 8-10 hiljada stanovnika, u kojem su bila riješena sva osnovna komunalna pitanja. Relativno veliku gustinu naseljenosti, u prostoru koji je imao jedva nešto više od desetak kilometara u prečniku, uslovili su geografski položaj, povoljni klimatski i ekonomski uslovi i odbrambene pozicije, što je za ta vremena bilo od velikog značaja.
Podgorica je jedna od najstarijih naseobina na ovom dijelu Balkana. Velika prirodna bogatstva, izuzetno dobar geostrateški položaj i plodno zemljište, uslovili su pojavu i razvitak naselja još u ranom periodu praiistorijske dobi. Tokom svoje duge istorije ona je proživjela i preživjela krupne događaje i potrese. Nekoliko puta ime grada je mijenjano: od Birziminijuma i Alate u robovlasničkom poretku, preko predfeudalnog – Ribnica, te feudalnog, našeg i turskog, Podgorica, sve do 1946. godine kada je ponijela ime Josipa Broza – Tita, tadašnjeg revolcuionara i predsjednika SFRJ i dobila naziv Titograd. 1992 godine Titogradu je vraćeno ime Podgorica, koje i danas nosi.
Kultura
Podgorica je sjedište Udruženja književnika Crne Gore, likovnih umjetnika, dramskih stvaralaca, muzičara, novinara i svih onih koji se svojim akcijama uključuju u crnogorski kulturni život. Osnivanje kulturno – umjetničkih društava i Umjetničkog paviljona bilo je osnova za razvoj kulture na širokom planu. Osnivanjem moderne galerije Podgorica je postala likovni centar Crne Gore. Crnogorsko narodno pozorište osnovano 1953. godine njeguje crnogorsku dramu i utiče na razvijanje kulture, kako u zemlji tako i na razvijanje međunarodne kulturne saradnje i promovisanje Crne Gore u međunarodnim okvirima.
Kulturno-informativni centar Budo Tomović, osnovan 1956. godine, nastavio je rad tzv. Doma omladine koji je uspješno nastavio tradiciju Omladinskog centra. Folklorni ansambli, kao i dramske trupe čine osnovu kulturnog djelovanja ove institucije.
Narodno pozorište osnovano 1953. godine u tadašnjem Titogradu, je nosilac teatarske produkcije u Crnoj Gori. Njegovanje crnogorske dramske literature i međunarodna kulturna saradnja danas su odrednica Crnogorskog narodnog pozorišta, koje se nalazi u centru grada u građevini impozantne ljepote, koja je podignuta poslije razornog požara koji je odnio staru zgradu. U gradu takođe djeluje i Gradsko pozorište, a jedan od najvažnijih kutlurnih događaja u sferi teatra jeste i festival Internacionalnog alternativnog teatra (FIAT) koji okuplja teatarske trupe iz čitavog svijeta.
Podgorica je i grad galerija. Pored pomenutog Umjetničkog paviljona, one koje se ističu na ovom polju su i ona na Kruševcu – Dvorac Petrovića, uz koji se nalazi i Perjanički dom. Danas se u ovim galerijama neprekidno održavaju kulturne manifestacije svih vrsta, od muzičkih večeri kamernog orkestra, preko promocije knjiga, sve do samostalnih i kolektivnih izložbi slikara ne samo sa lokalnim već i regionalnim značajem. Galerije Most i Centar nerijetko svoja vrata otvaraju i skulptorima i izložbama, obično novinske fotografije, čime obogaćuju ponudu grada u kulturnom smislu. Centar savremene umjetnosti Crne Gore sa pretenzijom da bude vodeća ustanova u organizovanju, najčešće vizuelnih priredbi, organizuje i Crnogorsko trijenale mladih tradicionalnu manifestaciju sa ciljem da promoviše umjetnike koji imaju manje od 30 godina, poput Irene Lagator, Nikole Simanića i drugih. Niz manjih privatnih galerija dopunjava ponudu slika na ovom bogatom i uglednom tržištu.
Crkve i Manastiri
Crkva Sv. Đorđe
Episkopska crkva u Doljanima
Manastir Ćelija Piperska
Manastir Dajbabe
Manastir Zlatica
Turizam
Iako je donedavno bio više tranzitni, a manje turistički centar, Podgorica danas, kao jedna od evropskih prijestonica prerasta u predmet interesovanja turističke populacije. Dobra infrastrukturna povezanost sa jedne strane sa obalom, a i sa sjevernim dijelom Crne Gore, Podgoricu stavlja u red crnogorskih gradova za koji se odlučuje sve više turista, koji tradicionalno preferiraju tople plaže i sniježne vrhove. Automobilom do mora se danas stiže kroz 40 minuta ukoliko se odlučite za južni dio obale, posebno za Sutomore i Bar. Brzi put kroz Zetsku ravnicu i velelepni tunel Sozinu koji je dug 5 kilometara danas Podgoricu približava terminu priobalni grad. Dio puta o kojem je riječ u jednoj tački crnogorskog zaleđa se odvaja i za svega 20 minuta dužim putovanjem dolazite do nešto sjevernijih Petrovca i Budve. Interesantan i živopisan krajolik cetinjske opštine, kroz koji prolazi drugi magistralni put prema moru, može vas privući da se odlučite na put za Kotor, koji se nalazi na dva sata od glavnog grada starim putem. Do ovog zalivskog bisera možete doći, takođe, ukoliko sa Cetinja siđete u Budvu, a potom se brzim magistralnim putem, uz očaravajuću sliku obale uputite na sjever. Ako se zna da se Podgorica nalazi i na svega dvadeset minuta od nacionalnog parka Skadarsko jezero, koje se pruža na preko 400 km2 onda i sam grad Podgorica dobija na svojoj privlačnosti još više.
