OSNOVNE INFORMACIJE
O gradu
Bar predstavlja moderan grad koji se svakim danom sve više širi. Kao lučki grad, zadiviće vas čistoćom i sređenim zelenim površinama. U svom okruženju ima veliki broj turističkih atrakcija.
Stari Bar, tvrđava Haj Nehaj, čije ruševine potiču iz XV vijeka i dvorac kralja Nikole predstavljaju istorijske i kulturne spomenike grada. Maslina stara preko 2 000 godina i Skadarsko jezero kao jedan od najvećih rezervata ptica, veliki broj manastira i crkava su privlačni za posjetioce koji vole ovakav vid turizma. Pregršt festivala i kulturnih manifestacija : Međunarodni TV festival, Susreti pod starom maslinom, Barski ljetopis.
Uređene plaže i uvale poput Čanja, Dobre vode, natjeraće vas da u Bar ponovo dođete.
ISTORIJA
Stara maslina na Mirovici predstavlja spomenik prirode koji svjedoči da je prije više od 2 000 godina bilo organizovanih naselja na ovim prostorima.
Početkom VII vijeka naseljavaju ga Sloveni. U IX vijeku bio je u rukama zetskih vladara koji su osnovali prvu slovensku državu. Prijestonica kneza Vladimira bila je u Krajini (Ostros). U IX i X vijeku pripadao je vizantinskoj temi Dirahion – Prevalis.
Godine 1042. oslobađa ga zetski vladar Vojislav, porazivši u čuvenoj „Barskoj bitki” na padinama Rumije, golemu vizantijsku vojsku. Sin kneza Vojislava, Mihailo je 1077. godine ovdje krunisan za kralja, dobivši kraljevske oznake od pape. Njegov sin i nasljednik Bodin gospodari Barom (oko 1082. – 1101. godine). Upornim Bodinovim zalaganjem Barska biskupija 1089. godine dobija potvrdu nadbiskupije i tada Bar postaje crkveni centar Bodinove države.
Sredinom XI vijeka pripao je Duklji, a poslije opet Vizantiji do 1183. godine kada je sa ostalom Zetom ušao u sastav države Nemanjića. Pod vlašću dinastije Nemanjića bio je do 1360. godine. Za to vrijeme doživljava svoj najveći procvat. Imao je gradsku autonomiju, Statut, grb, kovao je i svoj novac. Stevan Nemanja Prvovjenčani u biografiji svoga oca pominje „Slavni grad Bar” i to je prvi zapisani slovenski naziv grada.
Šezdesetih godina XIV vijeka, Bar prihvata vrhovnu vlast Balšića, čija je porodica stvarala samostalnu teritoriju u oblasti Skadra. Jelena, Đurađeva udovica i Balša III Bar smatraju svojom prijestonicom.
Početkom XV vijeka, počinju vremena ratova i oblasnih gospodara. Bar prelazi iz ruku u ruke: od 1404. godine Mlečana, od 1412. godine ponovo Balšića, od 1421. godine despota Stefana Lazarevića, a od 1427. godine despota Đurđa Brankovića – kada Bar ponovo biva prijestolnica Zete.
Već 1443. godine, Mlečani konačno osvajaju grad sa priobalnim krajevima, oduzevši ga od Stefana Vukčića Kosače, da bi ga Turci osvojili 1571. godine pod čijom vlašću ostaje 307 godina, sve do 1878. godine, kada grad oslobađaju Crnogorci. Prilikom oslobađanja, Bar je prilično porušen. Tada se dio stanovništva preselio uz samu obalu – Pristan, gdje je i nastao Novi grad početkom XX vijeka.
KULTURNO - ISTORIJSKI SPOMENICI
Nalazi se na strmoj litici, nepristupačnoj sa tri strane, u podnožju planine Rumije. Odbrambeni položaj i izvor pitke vode, bili su najvažniji razlozi što se Stari Bar, za razliku od ostalih gradova na primorju, našao na oko 4 km udaljen od morske obale.
Ovaj grad, čiji su građani živjeli od zanatstva, trgovine i gajenja maslina izgrađivan je sukcesivno tokom vijekova. Najstariji djelovi su na isturenom platou jedne hridi gdje se nalazi kapija grada u iz X-XI vijeka. Nedaleko odavde, izdvojena od naseljenog dijela, nalazi se Citadela koja je imala isključivo odbrambeni karakter.
Zapadni dio grada utvrđen je kasnije, najprije u XIV vijeku, a zatim u doba venecijanske uprave u XVI vijeku. U ovom dijelu grada nalaze se ruševine crkve Sv. Nikole koju je podigla najvjerovatnije u XIII vijeku Jelena Anžujska, žena srpskog kralja Uroša.
Na malom raskrsnom trgu u centru grada, dobro očuvana crkva je posvećena Sv. Jovanu Vladimiru.
Izvan grada, sjeverno od gornje tvrđave, nalaze se dobro očuvani ostaci akvadukta iz XVI i XVII vijeka vodovoda koji je dovodio vodu iz planine u grad.
Dvorac kralja Nikole
Izgrađen je 1885. godine, na samoj morskoj obali. Sastoji se od velikog dvorca, malog dvorca, kapele, stražarnica i zimske bašte. Godine 1910. dozidana je i prostrana plesna sala. U sklopu dvorca nalazi se i park sa velikim brojem mediteranskog rastinja (između ostalog i plutino drvo).
Pred dvorcem je bio izgrađen i veliki drveni gat, koji je služio za pristajanje brodova i jahti, na kojemu je kralj Nikola dočekivao i ispraćao značajne ličnosti, koje su ga posjećivale na Cetinju.
Danas je dvorac Zavičajni muzej. U parku dvorca lociran je voz „Ćiro” sa dvije lokomotive i dvoje putničkih kola, od kojih su jedna bila salonska kola kraljevske porodice, kao sjećanje na željezničku prugu Bar Virpazar, koja je puštena u saobraćaj još 1908. godine. To je bila prva željeznička pruga u Crnoj Gori uskog kolosjeka (dužine 43 km.) i prolazila je kroz tunel, koji je bio dužine 1969 m. Ovom prugom saobraćaj se odvijao do 1959. godine.
Haj – Nehaj
Haj – Nehaj su ostaci srednjovjekovnog grada Nehaja podignutog u XV vijeku. Nalazi se na udaljenosti od oko 10 km, sjeverozapadno od Bara na nepristupačnom brdu iznad mora na nadmorskoj visini od 225 m.
Prvi put se pominje 1542. godine i izgradili su ga Mlečani.
